Directe belastingen

Wanneer een van de echtgenoten of wettelijk samenwonenden overleden is in de loop van het belastbare tijdperk

Voor het jaar van overlijden van een van de echtgenoten of wettelijk samenwonenden moeten twee afzonderlijke aangiften ingediend worden waarin voor elke betrokkene zijn persoonlijk verkregen inkomsten – en die van de kinderen waarvan hij het wettelijk genot heeft – vermeld worden.

De kinderen of andere personen ten laste mogen slechts in een van beide aangiften worden opgenomen.

De overlevende echtgenoot of wettelijk samenwonende partner moet in zijn persoonlijke aangifte aanduiden of hij kiest voor:

• een gemeenschappelijke aanslag op naam van zichzelf en op naam van de nalatenschap van de overleden echtgenoot of wettelijk samenwonende partner. In dat geval worden ze voor de berekening van de belasting als echtgenoten of daarmee gelijkgestelden beschouwd.
• twee afzonderlijke aanslagen, namelijk één op naam van de overlevende echtgenoot of wettelijk samenwonende partner en één op naam van de nalatenschap van de overleden echtgenoot of wettelijk samenwonende partner. In dat geval worden zij voor de berekening van de belasting als alleenstaanden beschouwd.

Beide partners hadden hoog inkomen en partner overleed op einde v/h jaar: belasting als alleenstaande = meestal aangewezen.
Bij overlijden in begin v/h jaar en één v/d parners verdiende weinig: aangifte als koppel kan beter zijn t.g.v. “huwelijksquotiënt”,
d.w.z. deel inkomen meest-verdienende partner wordt overgeheveld naar de andere voor een mildere belasting.

Deze keuze kan aangeduid worden door in Vak II, A, 1 van de aangifte het passende vakje aan te kruisen.
Indien geen van beide vakjes aankruist is, zal de administratie twee afzonderlijke aanslagen vestigen.

Wanneer beide echtgenoten of wettelijk samenwonende partners overleden zijn in de loop van het belastbare tijdperk

Voor het jaar waarin beide echtgenoten of wettelijk samenwonende partners overleden zijn, geldt dezelfde procedure als wanneer een van de echtgenoten of wettelijk samenwonenden overlijdt.

Maar in dat geval moeten de erfgenamen, legatarissen of begiftigden van de laatst overleden echtgenoot of wettelijk samenwonende partner in de aangifte aanduiden of zij kiezen voor:

• een gemeenschappelijke aanslag op naam van de nalatenschappen van beide overleden echtgenoten of wettelijk samenwonenden
• twee afzonderlijke aanslagen, namelijk een op naam van de nalatenschap van elke overleden echtgenoot of wettelijk samenwonende partner.
  Deze keuze kan aangeduid worden door in Vak II, A, 2 van de aangifte het passende vakje aan te kruisen.

Uitzondering

Er mag niet voor een gemeenschappelijke aanslag gekozen worden wanneer de echtgenoten of wettelijk samenwonenden voor de berekening van de belasting als alleenstaanden beschouwd moeten worden.

Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn als het jaar van overlijden van een van de echtgenoten samenvalt met het jaar van het huwelijk van de echtgenoten.

Belastingen betalen na overlijden

Als de overledene fiscale schulden heeft, dan brengt dat bepaalde verplichtingen met zich mee voor de erfgenamen.
Er zijn drie mogelijke gevallen:

Zuivere aanvaarding van de nalatenschap

In dat geval moeten de erfgenamen de fiscale schulden van de overledene betalen zonder beperking. De erfgenamen moeten de fiscale schuld slechts betalen in verhouding tot hun aandeel in de nalatenschap. Wanneer er bijvoorbeeld twee erfgenamen zijn, moeten zij elk de helft van de fiscale schuld betalen.

Aanvaarding van de nalatenschap onder voorrecht van boedelbeschrijving

In dat geval moet er eerst een inventaris opgemaakt worden van het vermogen van de overledene.
Zo kunnen de erfgenamen een vergelijking maken tussen de bezittingen en de schulden van de overledene.
Om deze inventaris op te maken is het aangewezen om een notaris in te schakelen.

Als het vermogen groter is dan de schulden, dan moeten de erfgenamen de fiscale schulden volledig betalen.

Als de schulden groter zijn dan het vermogen, dan zal de nalatenschap volledig gebruikt worden om de schulden te betalen. De erfgenamen moeten de resterende schulden niet betalen.

Verwerping van de nalatenschap

In dat geval moeten de erfgenamen de fiscale schulden van de overledene niet betalen.
Erfgenamen moeten de nalatenschap verwerpen op de griffie van de Rechtbank van Eerste Aanleg van het arrondissement waarin de overledene zijn laatste woonplaats had.

Bij echtgenoten kan het wel zijn dat de overlevende echtgenoot de belastingschuld van de overleden echtgenoot moet betalen.

Terugbetaling belastingen na overlijden

Als de overledene recht heeft op een fiscale terugbetaling dan moeten de erfgenamen een aantal documenten
aan de belastingadministratie voorleggen voordat die overgaat tot uitbetaling.
Welke documenten voorgelegd moeten worden is afhankelijk van:

• wie de erfgenamen zijn
• het bedrag van de terugbetaling

Voor meer informatie over dit alles kunt u contact opnemen met een notaris of met de FOD Financiën.